Privacyrel op sociale media: Wout Weghorst, Arjen Lubach en Ronald Koeman slachtoffer van drone-opnames

Een account op TikTok, Instagram en YouTube ligt onder vuur. Zonder toestemming maakt en deelt ’Sterren TV’ dronebeelden van woningen van bekende Nederlanders. Op de video’s zijn de huizen te zien van onder anderen Eljero Elia, Wout Weghorst, Arjen Lubach, Ronald Koeman en Najib Amhali. De filmpjes werden vooral op TikTok massaal bekeken, soms meer dan 50.000 keer. Dat platform heeft het na vragen van De Telegraaf woensdag direct verwijderd, maar het stond wekenlang live.

De betrokken huiseigenaren zijn woedend over deze grove inbreuk op hun privacy. Oud-profvoetballer Elia roept zijn volgers via sociale media op om het account te rapporteren en comedian Jandino Asporaat zegt dat het account hem en zijn gezin „onnodig in gevaar brengt”. In veel video’s zijn de huizen, tuinen en de rest van de directe omgeving duidelijk herkenbaar.

Politie: ’Uitsluitend met toestemming van eigenaar’

De politie benadrukt dat dit soort dronebeelden juridisch niet door de beugel kunnen. „U hebt te maken met de privacywetgeving. U mag alleen filmen of fotograferen waar u normaal gesproken ook mag komen en met het blote oog mag kijken. Tuinen of afgesloten terreinen filmen mag uitsluitend met toestemming van de eigenaar.”

Inmiddels heeft ook YouTube de video’s verwijderd omdat dat ze hun communityrichtlijnen overtreden, laat een woordvoerder weten. Instagram zegt nog bezig te zijn met een onderzoek naar dit kanaal.

De persoon, of personen, achter ’Sterren TV’ reageren niet op vragen.

Gebruik van drones met camera

Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens moet je voldoen aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) als je met een drone mensen herkenbaar in beeld brengt.
De verwerking van zulke persoonsgegevens is alleen toegestaan als die berust op een wettelijke grondslag, zoals omschreven in artikel 6 van de AVG. Daarin staan zes toegestane redenen, waaronder toestemming van de betrokkene, de uitvoering van een overeenkomst, een wettelijke verplichting, de bescherming van vitale belangen, de uitvoering van een publieke taak of een gerechtvaardigd belang. Wie filmt of publiceert moet duidelijk kunnen onderbouwen op welke van deze grondslagen hij zich beroept.

Sterren TV heeft mensen nooit herkenbaar in beeld gebracht met de drone, zoals de Autoriteit Persoonsgegevens stelt. Het enige wat men ons kan aanrekenen is dat er binnenplaatsen en tuinen in beeld zijn gebracht. Dit is echter niet de kern van de discussie geweest. Sterren TV vervult een journalistieke rol.

Allereerst is het belangrijk om te beseffen dat bekende Nederlanders, door hun rol als artiest, sporter of presentator, bewust een publieke status hebben aangenomen. Zij profiteren van hun bekendheid – financieel en maatschappelijk – en moeten daarom ook accepteren dat er publieke belangstelling is voor aspecten van hun leven buiten hun werk. Hun huis maakt daar, tot op zekere hoogte, onderdeel van uit. Bovendien is het filmen van huizen van bekende Nederlanders niets nieuws. Televisieprogramma’s als RTL Boulevard en Shownieuws tonen geregeld beelden van woningen van beroemdheden. In veel gevallen doen de beroemdheden daar zelf aan mee of hebben zij er eerder al beelden van gedeeld via sociale media. Een goed voorbeeld is de populaire website BekendeBuren.nl. Deze site plaatst vrijwel dagelijks berichten over huizen van BN’ers: wat ze gekocht hebben, hoe duur het was, waar het ligt, en hoe het eruitziet. Vaak gaan deze berichten gepaard met foto’s van de woning – zonder dat dit tot grote ophef leidt. Sterker nog: veel mensen vinden het juist interessant en onschuldig.